Sağlıkta Şiddetin Önlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler nelerdir?
3359 sayılı kanun nedir? 3359 sayılı Kanun sağlık hizmetleriyle ilgili temel esasları ortaya koyan, sağlık hizmetlerinin eşit, kaliteli ve verimli sunulması ve sağlıkta şiddete ilişkin düzenlemeleri ihtiva eden yasadır. Sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olaylarının önüne geçmek maksadıyla bazı yasal düzenlemeler yapılmıştır. Sağlıkta şiddetin önlenmesine ilişkin düzenlemeler 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 12. maddesinde yer almaktadır.
Sağlık çalışanlarına şiddetin cezası nedir?
Sağlıkta şiddet olaylarında işlenen suçun TCK’daki cezası artırılarak verilir. Örneğin sağlıkçılara karşı hakaret suçunun işlenmesi halinde cezanın alt sınırı 1 yıl 6 aydır. Sağlıkta şiddetin önlenmesine ilişkin yasal düzenlemeler aşağıdaki gibidir.
- Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri esnasında veya görevlerinden dolayı işlenen kasten yaralama suçunda tutuklama nedeni olduğu varsayılır. (Ek-12/1) Kanun koyucu 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100. maddesinde bazı suçları sayarak bu suçlarda tutuklama kararının verilmesini kolaylaştırmıştır. Tutuklama kararı verilmesi açısından bu suçlara katalog suçlar denilir. Örneğin; kasten öldürme, örgüt suçları, cinsel saldırı, işkence gibi suçlar CMK 100. maddeye göre katalog suçlardır. Doktor veya sağlık personellerine karşı yaralama suçu katalog suçlardandır.
- Kamu veya özel sağlık kuruluşlarında sağlıkçılara karşı işlenen kasten yaralama (madde 86), tehdit (madde 106), hakaret (madde 125) ve görevi yaptırmamak için direnme (madde 265) suçlarından ötürü verilecek cezalar yarı oranında artırılır. Ayrıca sağlıkçılara karşı işlenen bu suçlar ertelenemez. (Ek-12/2)
-
Özel hastane sağlık personeli kamu görevlisi midir? Bu sorunun cevabı: Özel sağlık kuruluşlarında görev yapan doktor ve diğer sağlık görevlileri görevleriyle ilgili olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından kamu görevlisi sayılır.(Ek-12/3)
- Özel veya kamuda çalışan sağlık personellerine karşı işlenen suçlarda müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır.
- Şiddetin vuku bulduğu sağlık kurum ve kuruluşunda, faile veya yakınına mağdurun verdiği hizmeti verebilecek başka sağlık personeli ve yardımcı sağlık personeli bulunması halinde hizmet ilgili diğer personel tarafından verilir.
Beyaz Kod Nedir?
Beyaz Kod; sağlık çalışanlarına yönelik kasten yaralama, fiziksel şiddet, sözlü şiddet, tehdit, hakaret, görevi yaptırmamak için direnme veya herhangi Bir şiddet olayında çalışanın 1111 koduyla vakayı bildirmesidir. Beyaz kod bildiriminin ardından en yakın olan güvenlik görevlisi olay yerine gelerek durumu kayıt altına alır. Olay hukuki olarak takip edilmeye başlanır. Kolluk görevlileri gerekli işlemleri yapar ve dosya savcılık tarafından tekemmül ettirilir. Beyaz kod sonucunda adli soruşturma başlar ve devamında fail yargılanır.
Beyaz kod davaları failin ceza yargılamasının yapılmasını ifade eder. Bu davaların neticesinde sanık işlediği suça göre cezalandırılır. Beyaz kod davası, hakaret, tehdit, yaralama, gibi şiddet kaynaklı bir davadır. Sağlık çalışanına yapılan şiddet sonucunda faile ayrıca maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. Beyaz kod davalarında mahkemede delil olarak olay tutanağı, tanık ifadeleri, kamera görüntüleri kullanılır. Sağlık personellerinin görevleri nedeniyle yaralanma veya ölümleri iş kazası sayılır.