Vazife malulü olup olmadığınızı test etmek için tıklayın.
Vazife malullüğü Nedir?
Askerde yaralananlara askerlik çürük raporu maaşı bağlanıp bağlanamayacağı konusu vazife maluliyeti konusu ile yakından ilgilidir. Vazife malullüğü, kamu görevlisinin vazifesini yaptığı esnada vazifesinden kaynaklanan kaza, görevden kaynaklı hastalık, yapılan işten veya çalışılan iş yerinden kaynaklı olarak yaşadığı her türlü sakatlık halidir. Devlet, kamu hizmetinin yürütülmesi ile bağlantılı olarak malul hale gelen kişilere kalan hayatlarında yaşamlarını sürdürebilecek yardımı yapmak zorundadır. Kamu hizmetiyle bir şekilde bağlantılı olarak malul hale gelen kamu görevlileri, askerler, polisler, askeri öğrenciler, yükümlü er ve erbaşlara vazife malulü denir. Vazife malullüğü işe geliş gidişte ortaya çıkabileceği gibi yapılan işten kaynaklı bulaşan hastalıklarla ilgili de olabilir. Örneğin; askerlik vazifesini yaptığı esnada terör saldırısı neticesinde psikolojisi bozularak “askerliğe elverişli değildir” raporu verilen asker vazife malulü sayılmalıdır. Veyahut görevde geçirdiği kaza ile yaralanan kişi sakatlık oranına göre vazife malulü olabilecektir. Vazife malullerine Sosyal Güvenlik Kurumunca maaş bağlanır.
- Yükümlü erlerin vazife malullüğü ile ilgili Danıştay 12. İdari Dava Dairesinin aşağıdaki kararı aşağıdaki şekildedir; “10/01/1998 tarihinde terhis olacak erler için düzenlenen eğlenceye katılmayan er M.Ş.B ile koğuşta bulunan erler arasında çıkan kavga sonrası, eğlenceden sonra masa ve sandalyelerin toplandığı alana giden adı geçen şahıs ile koğuşta yapılan kavganın tarafı olan askerlerin aynı alana gelerek tekrar kavga ettikleri, olaylar sebebiyle ifadelerinin nöbetçi uzman çavuş tarafından alındığı, ifadelere göre ertesi gün adı geçen şahsın davacının oğluyla kavga ile ilgili konuşmak istediği, konuşma gerçekleştiği sırada adı geçen şahsın yemekhaneden aldığı bıçakla davacının oğlunu bıçakladığı, 21:00 sularında ise davacının oğlunun vefat ettiği, adı geçen şahsın …. Zırhlı Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararı ve …. Ağır Ceza Mahkemesi’nin …tarih ve E:…, K:…sayılı kararıyla “kasten adam öldürmek” suçundan hapis cezası ile cezalandırıldığı anlaşılmıştır. Davacı tarafından, bu öldürme olayı ile ilgili olarak 04/06/2014 tarihli vazife malullüğü hükümlerinin uygulanarak dul aylığı bağlanması talepli olarak idareye yapmış olduğu başvurunun reddi üzerine, anılan işlemin iptali ile yoksun kaldığı maddi hakların yasal faiziyle birlikte ödenilmesine karar verilmesi istemiyle bakılan dava açılmıştır. …Yukarıda aktarılan düzenlemelerde, maluliyetin, görevin yapılması sırasında görevin neden ve etkisinden doğması halinde, ilgilinin vazife malulü sayılması ilke olarak kabul edilmiş; ilgilinin vazife malülü sayılmaması sonucunu doğuran nedenler, diğer bir ifadeyle malüliyeti doğuran eylem ile görev arasındaki nedensellik bağını kaldıran haller ise, 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 48. maddesinde sayılmak suretiyle belirlenmiştir. Dava konusu işleme konu olan olayda, davacının oğlunun vefat etmesi, her ne kadar askerlerin kendi arasındaki husumete dayalı olarak gerçekleşmiş gibi görünse de davacının oğlunun askerlik hizmetini ifa ederken vefat ettiği yadsınamaz bir gerçektir. Kaldı ki, davacının oğlunun vefatı sebebiyle maddi ve manevi tazminat istemiyle açılan davada, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi …Daire Başkanlığının …tarih ve E:…, K:…sayılı kararında, ölüm olayında idarenin de kusurlu olduğu hükme bağlamıştır.
|
Askerlikten Çürük Raporu Alanların Hakları
Askerlik Çürük Raporu Alanlara Maaş Verilir mi?
Askerlik yaparken görev nedenli olarak sakatlanan veya hastalanan er ve erbaşlara veya ölen er ve erbaşların ailelerine 5434 sayılı Kanunun 56. maddesinde sayılan öğrencilere vazife malullüğü aylığı bağlanır. Gazilik maaşı bağlanabilmesi için askerlikte sakatlanmanın askerlik görevini yaptırmayacak düzeyde olması gerekir. Yani “askerliğe elverişli değildir” raporunun (çürük raporu) alınması gerekir. Bu duruma aynı zamanda vazife maluliyeti denir. Erlerin vazife maluliyeti konusunda detaylı bilgi için bu makalemizi okuyabilirsiniz.
Askerde Çürük Raporu Alanlara Tazminat Verilir mi?
Askerde iken askerlik görevinden kaynaklı olarak elverişsiz hale gelen kişiler tazminat alabilir. Önemli olan ortaya çıkan sakatlığın askerlik görevinin tesiri ile meydana gelmiş olması lazımdır. Ancak çürük raporu alanların tazminat alabilmek için hak düşürücü süre geçmeden başvuru yapmaları gerekir. Askeri görevden kaynaklı olarak yaralanan, hastalanan veya sakat kalan kişiler maddi ve manevi tazminat başvurusunda bulunabilirler.
Asker iken çürük raporu alanlar emekli olabilir mi?
Askerlik çürük raporu maaşı kişilerin sağlık problemlerinin kaynağına göre emekliliğe hak kazandırabilir. Sakatlanmanın şekline göre vazife malullüğü(gazilik) farklı şekillerde söz konusu olabilir. Mesela, Terör saldırısı sonucunda ortaya çıkan ölüm veya yaralanmalarda 3713 sayılı kanuna göre aylık bağlanır. İç güvenlik ve asayişin sağlanması esnasında ortaya çıkan ölüm ve yaralanmalarda 2330 sayılı kanuna göre aylık bağlanır. Yurtdışı görevlerinde, savaşta, uçuş, dalgıçlık, denizaltı faaliyetlerinde harp malullüğü ortaya çıkar. Gazilik maaşının bağlanma şartı sakatlanma veya ölümün görev esnasında meydana gelmiş olmasıdır. Askerde sakatlanan kişi ölmüşse bu haktan belli yaşlara kadar erkek çocuk, evlenmemişse kız evlat ve koşulsuz olarak eş faydalanır.
Askerlik Çürük Raporu Maaşı(Gazilik Davası) için nereye başvurulur?
Askerlikte geçirilen kaza veya hastalıklarla ilgili evraklarla birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvurulmalıdır. Olaya ilişkin tutanaklar, hastane evrakları, sağlık raporları kuruma sunulmalıdır. Kuruma yapılan başvuru reddedilir veya 30 gün içerisinde herhangi bir cevap verilmezse idare mahkemelerinde dava açmak gerekecektir. Ayrıca bu dava sonucunda davacı kişiye gazilik unvanı verilecektir. Gazilik unvanı davası idare mahkemelerinde açılır. Açılacak dava ve devamında sunulması gereken evraklar konusunda askeri avukat yardımı alınması önemlidir. Mahkemeden alınan karar sonrası gazilik maaşı davacıya bağlanacaktır.
Vazife Maluliyeti Davası
Vazife maluliyeti davası aşağıda anılan mevzuat hükümlerine göre Ankara İdare Mahkemelerinde açılacaktır. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 4. maddesi uyarınca uygulanmaya devam edilen 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 45. maddesinde, “44 üncü maddede yazılı malüllük;
a) İştirakçilerin vazifelerini yaptıkları sırada vazifelerinden doğmuş olursa;
b)Vazifeleri dışında kurumların verdiği her hangi bir kuruma ait başka işleri yaparken, bu işlerden doğmuş olursa;
c) Kurumların menfaatini korumak maksadiyle bir iş yaparken o işten doğmuş olursa (Maksadın ilgili kurumlarca kabul edilmesi şartiyle);
ç) Fabrika, atelye ve benzeri işyerlerinde, işe başlamadan evvel iş sırasında veya işi bitirdikten sonra, o işyerinde husule gelen ve yine o işyerinin mahiyetinden veya çalışma konusundan ileri gelen kazadan doğmuş olursa; Buna (Vazife malüllüğü) ve bunlara uğrıyanlara da (Vazife malülü) denir.” hükmüne;
48. maddesinde, “Vazife malüllükleri:
a) Keyif verici içki ve her çeşit maddeler kullanmaktan;
b) Kanun, tüzük ve emir dışında hareket etmiş olmaktan;
c) Yasak fiilleri yapmaktan;
ç) İntihara teşebbüsten;
d) Her ne suretle olursa olsun kendisine veya başkalarına menfaat sağlamak veya zarar yapmak maksadından; doğmuş olursa bunlara uğrıyanlar hakkında (Adi malullük) hükümleri uygulanır.” hükmüne;
56. maddesinde, “Muvazzaf, yedek ve gönüllü erlerin silah altında bulundukları esnada veya celp ve terhislerinde (Serbest sevkler dahil) sevkleri sırasında, Yedek Subay okulu öğrencilerinin gerek okulda, gerek okuldan evvelki hazırlık kıtasında vazife malulü olmaları halinde, kendilerine, öğrenim durumlarına göre, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde tespit edilen giriş derece ve kademe tutarlarının, daha önce Devlet Memuriyetinde bulunmuş olanlardan kazanılmış hak aylıkları veya emekli keseneğine esas aylıkları, sözü edilen giriş derece ve kademe tutarının üzerinde olanlara bu aylıkları emeklilik gösterge tablosunda karşılığı olan derece ve kademe tutarının,%70’i üzerinden aylık bağlanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Malül Sayılmayan Gazilerin Hakları Nelerdir? (684 sayılı KHK’ya göre)
Malul sayılmayan gazilerin mağduriyetini gidermek adına 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda değişiklik yapılmıştır. Buna göre polis veya asker olsun terörle mücadele kapsamında geçirdiği kaza veya hastalıktan ötürü “görev yapamaz” raporu verilmeyen ve ancak belli bir oranda bedeni veya ruhsal maluliyeti olan kişiler 684 sayılı KHK kapsamında başvurarak kendilerine maaş bağlanmasını isteyebilirler. Örneğin askerde çürük raporu alamadığı için maaş bağlanmayan kişiler bu kapsamdadır. Malul sayılmayan gazilere 684 sayılı KHK ile yeniden başvurarak maluliyet derecelerinin tespitinin ardından altı dereceden birinden maaş bağlanması hakkı verilmiştir.
23.01.2017 tarih ve 29957 sayılı 684 sayılı KHK ile 3713 sayılı Kanun’a ek 3. maddesi eklenmiştir. : “21 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (h), (i) ve (j) bentleri kapsamında terör eylemi nedeniyle yaralanmış olup ilgili mevzuatına göre malul sayılmamaları nedeniyle aylık bağlanamayanlardan, talepleri üzerine 13/7/1953 tarihli ve 4/1053 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkında Nizamname hükümlerine göre derece tespiti yapılanlara, bu dereceleri esas alınarak aşağıda yazılı gösterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda, nakdi tazminat karar tarihini takip eden aybaşından başlamak üzere aylık bağlanır.”
Sıklıkla Sorulan Sorular ve Cevapları
Askerlikten muaf olmak ne demektir?
1111 sayılı Askerlik Kanununa göre Türkiye Cumhuriyeti tebaası olan her erkek askerlik yapmaya mecburdur. Askerlik yapacakların sağlık muayeneleri Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslara göre yapılır. Bu muayeneler, askerlik şubesinin bulunduğu yerde öncelikle varsa kayıtlı olduğu aile hekimi tarafından, yoksa en yakın resmi sivil sağlık kuruluşunda tek tabip tarafından yapılır. Aile hekimlerince veya resmi sağlık kuruluşunca hakkında karar verilmeyenler Sağlık Bakanlığınca belirlenen en yakın yetkili sağlık kurullarına sevk edilir.
Sağlık Bakanlığınca belirlenen yetkili sağlık kurullarınca muayene edilerek incelenerek, askerliğe elverişli olmadığı tespit edilenler yani bedeni kabiliyeti askerliğe elverişli olmayanlar askerlik hizmetinden muaf tutulurlar. Hangi hastalıkların askerliğe engel olduğu Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneğinde belirtilmiştir. Artık askerlikten muaf olduğunuz için askerlik yapmak zorunda kalmayacaksınız.
Askerlik çürük raporu nedir? “Askerliğe elverişli değildir” raporu nedir?
Bedeni kabiliyeti askerliğe elverişli olmayanlar askerlik hizmetinden muaf tutulur ve “askerliğe elverişli değildir” raporu verilir. Bu rapor sizin askerlik hizmeti yapamayacağınıza dair bir rapordur. Halk arasında “askerlik çürük raporu” olarak adlandırılır. Askerlikten muaf olmak yine “çürük” olarak adlandırılmaktadır. Askerlik “çürük raporu” alınca artık askerlik hizmetinden muaf olursunuz. Askerlik çürük raporunu iki şekilde alabilirsiniz; Askere alınmadan yani yoklama esnasında ya da askerliğe başladıktan sonra.
Çürük raporu aldıktan sonra ne yapılır?
Askerliğe elverişli değildir raporu aldıktan sonra eğer askeri vazife malulü olma şartlarını taşıyorsanız. Gazilik davalarına bakan avukatlarımızla görüşüp bu hususta yasal süreci başlatmalısınız. Durumunuzu değerlendirmemiz için bizi arayabilirsiniz.
Askerliğe elverişsiz hale gelerek “çürük raporu” verilenlere maaş bağlanması süreci nasıl işler?
Askeri vazife malulü olmayı gerektirecek şekilde bir hastalık, uzuv kaybı, sakatlık durumunuz varsa öncelikle vazife malullüğü dilekçesi ile SGK’ya başvurup ardından gerekli değerlendirme sürecini başlatmalısınız. Ardından Ankara İdare Mahkemelerinde vazife malullüğü davası açmanız gerekir. Davada en azından 6’ncı dereceden malul sayılmanız halinde maaş alabilirsiniz. Bu süreç hakkında detaylı bilgi almak ve askeri avukatlarımızla görüşmek için hukuk büromuza ulaşın.
Askerlik çürük raporu alanlar para alabilir mi?
Bu soruyu cevaplandırabilmemiz için öncelikle “Askeri vazife malülü” ne demektir? bunu açıklamamız gerekir. 1111 sayılı Askerlik Kanununa göre her Türk vatandaşı askerlik yapmakla yükümlüdür. Sağlıklı bir şekilde zorunlu askerliğe alınan bir kişi askerlik görevi nedeniyle kalıcı bir sakatlıkla malul hale gelirse 5434 sayılı Kanun gereği askeri malul sayılır. Çünkü zorunlu askere alınmış ve bu yüzden malul olmuşsunuzdur. Hakkaniyet gereği askeri malullerin zararlarının tazmin edilmesi ve maaş bağlanması gerekir.
Askerlik çürük raporu alanların para, maaş veya tazminat alabilmeleri için askerliğe başlamış olmaları ve askerlikte çürük/elverişsiz hale gelmesi gerekir. Askerlik çürük raporu tazminatının zaman aşımına uğramadan dava konusu edilmesi gerekir. Askerlik çürük raporu olan birisi tazminat alabilir mi? sorusunun cevabı görev başında veya görevde yaralanıp/hastalanmanızla ilgilidir. Eğer görev başında yaralanarak ya da hastalanarak malul kaldıysanız tazminat alabilirsiniz. Askerliğe elverişsiz raporu verilenlere devletin ödediği tazminatın ana şartı sakatlık yani maluliyetin vazife ile ilişkili olarak ortaya çıkmış olmasıdır.
Askerlik çürük raporu maaşı ne kadar?
Askerlik çürük raporu maaşı Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından maluliyet derecenize bağlı olarak hesaplanmaktadır. Ayrıca yaşınız, çalışma geçmişiniz, terörle mücadele ya da 2330 sayılı Kanun kapsamında yaralanıp yaralanmadığınız da maaş oranınızı etkileyecektir. O halde vazife malullerine bağlanacak maaşın tutarı hangi kanun kapsamına kaçıncı dereceden malul olduğunuza bağlı olarak değişecektir.
Psikiyatriden çürük raporu alanlara maaş bağlanır mı?
Psikolojik bir rahatsızlıktan ötürü “askerliğe elverişsizdir” raporu almış olsanız bile maaş bağlanması oldukça zordur. Çünkü açacağınız davada psikolojinizin askerlik görevinin tesiriyle bozulduğunu ıspat etmek durumundasınız. Yaşamış olduğunuz somut bir olayla (patlama, ölüm, şehadet olayı, saldırı vb.) psikolojinizin bozulduğunu ortaya koymanız gerekir. Bu konuda açacağınız gazilik(vazife malullüğü) davası için uzman avukatlarımızdan yardım alabilirsiniz.