İdari Dava Rehberi

İdari dava avukatları, Türk yargı sisteminde idare mahkemelerinde açılan davaların yürütülmesinde  görev alan  avukatlardır. İdari dava açılmadan önce sürelerin kontrol, ilgili idareye başvurulması, dava dilekçelerinin hazırlanması, davanın açılması ve duruşma takibi, kararın yerine getirilmesi için başvuru, aleyhe kararların istinaf ve temyiz edilmesi gibi süreçler idari dava avukatları tarafından takip edilir. Bu yazımız idari davalar konusunda bilgilendirmelerin yer aldığı bir rehber niteliğinde olacaktır.

İdari Davada İdari Dava Avukatı ile Çalışmak Neden Önemlidir?

İdare hukuku yaklaşık iki yüz yıllık bir geçmişe sahiptir. Dolayısıyla hem çok genç hem de sürekli kendisini yenileyen dinamik bir hukuk dalıdır. Özel hukuk veya ceza hukukuna ilişkin davaların aksine bir idari dava açıldıktan sonra davayı ilgilendiren pek çok yasa maddesinin değiştiğini görebilirsiniz. Bu durum idare hukukunun kamusal yönetim gibi sürekli değişen ve gelişen bir alanla ilgilenmesinden kaynaklıdır. Örneğin ülkemizde emeklilik sistemi ile ilgili neredeyse her yıl yasal düzenlemeler yapılır. Bazen kanun değişiklikleri ile sistem revize edilirken bazen de yeni ihtiyaçlara yönelik maddeler ihdas edilir. İmar planları yapılır, bu planlar değiştirilir, iptal edilir. Kamusal alandaki hizmetlerin çokluğu bu alandaki mevzuatın da takip edilemeyecek düzeyde artmasına neden olmuştur. Kanunlar, kararnameler, yönetmelikler, yönergeler, genelgeler, görüşler gibi yığınla mevzuattan lehinize olan maddeleri bulup çıkarmak idari dava avukatının işidir.

İdari dava avukatı lehinize olan mevzuat hükümlerini analiz ederken aynı zamanda davanın usule ilişkin kısımlarında da gerekli hazırlığı yapacaktır. Örneğin idari dava açma süresinin kontrolü oldukça önemlidir. İdari dava açma süresi geçtiyse dava açmak sizin sonuç alamayacağınız bir konuda boşa masraflar yapmanıza neden olabilir. Dava açma süresi geçmediği veya canlandırılabileceği durumlarda hakkınızdan umudunuzu kesmiş olabilirsiniz. Ancak idari dava avukatı bu alanda gerekli çalışmayı yaparak sizi bilgilendirecek ve gerekirse dava açılmasını önerecektir.

İptal ve tam yargı dava dilekçelerinin hazırlanması sürecinde de idari dava avukatından yardım almalısınız. Aksi halde mahkeme dilekçeniz İYUK’a uygun olmadığı için dilekçe ret kararı verebilir. Avukat yardımı olmadan açılan çoğu dava dilekçesinin usule aykırılık nedeniyle reddedildiğini görmekteyiz.

İptal ve tam yargı idari davalarında duruşma açılması talebe bağlıdır. Duruşma yapılması davanız açısından faydalı olacaksa idari dava avukatınız bu hususta talepte bulunacak ve duruşmaya katılacaktır.

Öte yandan dava sürecinde bilirkişi raporlarının aldırılması, itirazların sunulması, ek beyan dilekçelerinin verilmesi de oldukça önem arz eder. Davanızda avukatla çalışmanız idari davaların sonuçlanma süresini kısaltacak zararınızı en aza indirecektir. Yine telafisi imkansız zararlar söz konusu ise idari dava avukatınız tarafından yürütmeyi durdurma talebinde bulunulabilir. Sonuç olarak iptal ve tam yargı davalarının kendine has usulleri idare hukukunda uzman avukatlarla çalışmanızı gerektirmektedir.

Ankara İdari Dava Avukatı

Ankara idari dava avukatları, pek çok kamu kurum ve kuruluşlarının başkanlıklarının, genel müdürlüklerinin,  bakanlıkların ve yüksek mahkemelerin bulunduğu Ankara ilinde hizmet vermektedirler.

Bazı davaların özellikle idare mahkemelerinde açılması şarttır. Örneğin Sosyal Güvenlik Kurumuna açılacak adi maluliyet, vazife malullüğü, ikramiye ödenmesi, vazife malullüğünde derecenin artırılması gibi davalar Ankara idari dava avukatları tarafından Ankara ilinde takip edilecektir.

Benzer şekilde Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı gibi kurumların personel temin sürecinde ilişkin davalar Ankara ilinde açılır.

Ankara idari dava avukatları ile çalışmanız uzman avukatlarla çalışma olanağı sunduğu için faydanıza olacaktır. Zira Türkiye’nin en iyi idari dava avukatları Ankara ilinde çalışmaktadır.

İdari Dava Açacaklara Tavsiyeler

Davanın iptal mi yoksa tam yargı davası mı olduğuna karar vermelisiniz. Bu menfaatinize zarar veren idari işlemle ilgilidir. Hukuki menfaat bazen işlemin iptali ile bazen de maddi ve manevi zararların giderilmesi yoluyla sağlanır.

Dava açma sürelerine ilişkin gerekli prosedürü uygulayın. Doğrudan dava açabilirsiniz veya başvuru mecburiyeti varsa bu prosedürü yerine getirmelisiniz. Kısaca dava açma sürelerine ilişkin kontrolü yapın.

Dava dilekçesinde öncelikle olayları sıralayın. Davanıza ilişkin kanun, kararname, yönetmelik ve varsa genelgeleri dikkatlice okuyup lehinize olan mevzuat hükümlerini dilekçenize ekleyin. Daha önce benzer olaylarda verilen iptal veya tam yargı emsal mahkeme kararlarını eklemek her zaman başarı şansını artırır.  

Hukuka aykırılığı açık bir şekilde ortaya koymalısınız. Bu mahkemenin işini kolaylaştırır ve hukuki hataları en aza indirir.

Yüzyüzelik her zaman lehinize sonuçlar doğuracaktır. Dolayısıyla önemli işlerde duruşma talep etmeyi unutmamalısınız.

İdari davalarda uzman bir avukatla çalışmak bu sürecin karışıklığından kurtularak davanızı güvenle yürütmenizi sağlayacaktır.

Memur Davalarına Bakan Avukatlar

Memur davaları idari davaların önemli bir yüzdeliğini oluşturur. Çünkü bir kamu görevlisi olarak memur özel sektördeki bir kişiye nazaran sürekli olarak idare ile etkileşim içerisindedir. Kısaca memur iş hayatı boyunca idarenin sayısız idari işlemine muhatap olmaktadır. Özlük hakları, disiplin işlemleri, atama ve görevlendirmeler, emeklilik işlemleri, vazife malullükleri, yükselme sınavları gibi pek çok konu idare mahkemelerinde memur davalarına bakan avukatlar tarafından takip edilmektedir. Dolayısıyla kamu görevlilerinin idari işlemin iptali veya zararlarının tazmini için açacakları davalarda memur davalarına bakan avukatlardan yardım almaları önemlidir.  

İdari dava nedir?

İdari dava, birey ile devlet arasındaki uyuşmazlıkları konu alan yargılama faaliyetidir. Örneğin bir başka şahsın size verdiği zarara karşı doğrudan zarar veren şahsa karşı asliye hukuk mahkemelerinde dava açmanız gerekir. Fakat size zarar veren bir kamu kurumuysa ya da bir kamu kurumunun sizi ilgilendiren kararının iptal ettirmek istiyorsanız idari dava açmanız gerekir. İdare hukukunda bireye karşı işlem veya eylemde bulunan kamusal gücü “idare” olarak adlandırıyoruz. İdari davalar “idare”ye karşı vatandaşların açmış olduğu davalar olarak karşımıza çıkar.

İdari davalar, idare hukuku alanının bir konusudur. Modern devlet teorisi ile birlikte bireyin devlet karşısında yükümlülükleri olduğu gibi haklara sahip olduğu da kabul edilmiştir. İşte bu hakların gelişimi ile idare hukuku alanı 19’uncu yüzyıl başlarında Fransa’da ortaya çıkmıştır. Hukuk sistemimizde idari, davalarla ilgili temel kanunumuz 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunudur.  

İdari işlem ve idari eylem ayrımı aynı zamanda idare mahkemelerinde açılacak davanın da türünü belirler.

İdari Dava Türleri Nelerdir?

İdari davalar İYUK’a göre iptal davaları ve tam yargı davaları olmak üzere iki türlüdür. Tam yargı ve iptal davalarının farkı tam yargı davalarında zararın parasal olarak tazmini istenirken iptal davalarında bir idari işlemin iptalinin istenmesidir. Dolayısıyla hem talep hem de sonuçlar bakımından iptal ve tam yargı davaları farklıdır.

Burada idare hukukunun iki ana kavramı ortaya çıkmaktadır.  1-İdari işlem ve 2- idari eylem. İdarenin menfaatinize etki eden kararı sizin için bir idari işlem niteliğindedir. Örneğin idare bir kamulaştırma kararını alırken yasalara uygun şekilde hareket etmek zorundadır. Bu süreç sonunda kamulaştırma kararı idari işlem olarak ortaya çıkar. İlgilileri bu idari işlemin iptali için dava açabilir. İdari eylem ise idarenin yürüttüğü faaliyetlerin kişilere zarar vermesi ile ortaya çıkar. Örneğin okul inşaatı yapılırken aracınıza zarar verilmesi bir idari eylemdir.

İptal Davası Nedir?

İptal davası idarenin hukuka aykırı işlemi nedeniyle menfaati zarar gören kişilerin idare mahkemelerinde açmış oldukları davalardır. Aşağıdaki işlemler için idare mahkemelerinde iptal davası açılması gerekebilir. İdare mahkemeleri idari işlemi yetki, şekil, sebep, konu ve amaç unsurları bakımından inceler ve gerekirse iptal eder. Örneğin; yeterli delil olmamasına rağmen bir memurun meslekten ihraç edilmesi sebep unsuru bakımından sakat olacaktır. Yine zamanaşımı süreleri geçmiş olmasına rağmen kişiye disiplin cezası verilmesi şekil unsuru sakat olduğu için iptal edilecektir. Atama/yer değiştirme kararları, Disiplin cezaları,  İhale kararları, Ruhsat, izin, lisans iptalleri, imara ilişkin kararlar iptal davalarına konu olacaktır.

İptal Davası Dilekçesi Nasıl Hazırlanır?

İdari iptal dava dilekçesi hazırlanırken oldukça dikkatli olunması gerekir. Aksi halde mahkeme dilekçe ret kararı verilecektir. İYUK’un 3’üncü maddesi idari iptal dava dilekçelerinin nasıl hazırlanması gerektiğini ortaya koymuştur.

Madde 3 – 1.İdari davalar, Danıştay, idare mahkemesi ve vergi mahkemesi başkanlıklarına hitaben yazılmış imzalı dilekçelerle açılır.

2. Dilekçelerde;

a) Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,

b) Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,

c) Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,

d) Vergi, resim, harç, benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarına ilişkin davalarla tam yargı davalarında uyuşmazlık konusu miktar,

e) Vergi davalarında davanın ilgili bulunduğu verginin veya vergi cezasının nevi ve yılı, tebliğ edilen ihbarnamenin tarihi ve numarası ve varsa mükellef hesap numarası,

Gösterilir.

3. Dava konusu kararın ve belgelerin asılları veya örnekleri dava dilekçesine eklenir. Dilekçeler ile bunlara ekli evrakın örnekleri karşı taraf sayısından bir fazla olur.

İptal davalarında dilekçede iptali istenen işlem açık bir şekilde varsa tarih ve sayısı ile birlikte belirtilmeli sonuç kısmında da iptali istenmelidir. Dava dilekçelerinin hazırlanmasında Ankara idari dava avukatlarından yardım almanız gerekir. Örneğin; iptal davasında “tarafıma vazife malulü maaşı bağlanmasını istiyorum” şeklinde talepte bulunmazsınız. Bu talep son derece anlaşılabilir olsa idare mahkemelerinin çalışma usullerine uygun değildir. Dolayısıyla idari dava avukatlarına danışarak bu süreci başlatmanız zaruret arz eder.

İptal Davası Hangi Mahkemede Açılır?

İptal davası idare mahkemelerinde açılır. İdari işlemi yapan idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi davaya bakar. Ancak bazı durumlarda özel yetki kuralları da düzenlenmiştir.

Tam Yargı Davası Nedir?

Tam yargı davaları idarenin işlem veya eylemi nedeniyle kişilerin uğradıkları maddi ve manevi zararların tazmini için açılan davalardır. İdare tarafından yürütülen bir kamu hizmeti nedeniyle kişilere zarar görmüşse bu zararların devletçe tazmini için tam yargı davası açılacaktır. Kamu görevlilerinin görev başında geçirdikleri kazalardan kaynaklı zararlar da bu kapsamdadır. Örneğin göreve giderken kaza geçirerek ölen veya yaralanan bir asker için maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. Kişilerin zararı bir idari işlemden de kaynaklanabilir. Görevinden haksız şekilde çıkarılan bir memur bu karar nedeniyle alamadığı maaşlarını tam yargı davasıyla tazmin edebilir.

Tam Yargı Davası Nasıl Açılır/Dilekçe Nasıl Hazırlanır?

Tam yargı davası zararın meydana geldiği yer idare mahkemelerine verilecek bir dilekçe ile açılır. Tam yargı dava dilekçeleri İYUK’un 3’üncü maddesine uygun olarak hazırlanmalıdır. Dava dilekçesinde zarara neden olan olaylar, illiyet bağı ve zarara ilişkin bilgiler verilmelidir. Zarar belirlenebilir değil ise dava belirsiz alacak davası şeklinde açılmalıdır.

İdari Davalarda Süreler

İdari dava açma süreleri idari yargılamada çok önemlidir. Sürelerle ilgili bir hata davanızın reddedilmesi ile sonuçlanabilir. İdari işlemin tesis edilmesinden sonra dava 60 gün içinde açılmalıdır.

İdari davaya konu olabilecek bir işlem veya eylemin yapılması için idari makamlardan isteyebilirsiniz. Örneğin,  idareye başvurarak bir çalışma ruhsatı isteyebilirsiniz. Bu talep idarece reddedilirse 60 gün içinde dava açmanız gerekir. İdare talebinizi 30 gün boyunca cevaplamazsa bunu zımni ret sayarak 60 gün içerisinde davanızı açabilirsiniz.

Tam yargı davalarında 1ve 5 yıllık süreler öngörülmüştür. Buna göre idari eylemlerden hakları ihlal edilmiş olanların idari dava açmadan önce, bu eylemleri yazılı bildirim üzerine veya başka suretle öğrendikleri tarihten itibaren bir yıl ve her halde eylem tarihinden itibaren beş yıl içinde ilgili idareye başvurarak haklarının yerine getirilmesini istemeleri gereklidir. Bu isteklerin kısmen veya tamamen reddi halinde, bu konudaki işlemin tebliğini izleyen günden itibaren veya istek hakkında otuz gün içinde cevap verilmediği takdirde bu sürenin bittiği tarihten itibaren, dava süresi içinde dava açılabilir.

Madde 7 – 1. Dava açma süresi, özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve idare mahkemelerinde altmış ve vergi mahkemelerinde otuz gündür.

2. Bu süreler;

a) İdari uyuşmazlıklarda; yazılı bildirimin yapıldığı,

b) Vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezalarından doğan uyuşmazlıklarda: Tahakkuku tahsile bağlı olan vergilerde tahsilatın; tebliğ yapılan hallerde veya tebliğ yerine geçen işlemlerde tebliğin; tevkif yoluyla alınan vergilerde istihkak sahiplerine ödemenin; tescile bağlı vergilerde tescilin yapıldığı ve idarenin dava açması gereken konularda ise ilgili merci veya komisyon kararının idareye geldiği;

Tarihi izleyen günden başlar.

3. Adresleri belli olmayanlara özel kanunlarındaki hükümlere göre ilan yoluyla bildirim yapılan hallerde, özel kanununda aksine bir hüküm bulunmadıkça süre, son ilan tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün sonra işlemeye başlar.

4. İlanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresi, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlar. Ancak bu işlemlerin uygulanması üzerine ilgililer, düzenleyici işlem veya uygulanan işlem yahut her ikisi aleyhine birden dava açabilirler. Düzenleyici işlemin iptal edilmemiş olması bu düzenlemeye dayalı işlemin iptaline engel olmaz.

Bazı durumlarda özel dava süreleri de öngrülmüştür. Millî Eğitim Bakanlığı ile Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından yapılan merkezî ve ortak sınavlar, bu sınavlara ilişkin iş ve işlemler ile sınav sonuçları hakkında açılan davalara ilişkin yargılama usulünde dava açma süresi on gündür.(İYUK 20/B)

İvedi yargılama usulü aşağıda sayılan işlemlerden doğan uyuşmazlıklarda dava açma süresi 30 gün olarak uygulanır.

a) İhaleden yasaklama kararları hariç ihale işlemleri.

b) Acele kamulaştırma işlemleri.

c) Özelleştirme Yüksek Kurulu kararları.

d) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu uyarınca yapılan satış, tahsis ve kiralama işlemleri.

e) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca, idari yaptırım kararları hariç çevresel etki değerlendirmesi sonucu alınan kararlar.

f) 16/5/2012 tarihli ve 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun uyarınca alınan Cumhurbaşkanı kararları.

 Tam yargı davası ne kadar sürer?

Tam yargı davaları davanın niteliğine göre ve mahkemenin çalışma hızına bağlı olarak 1-2 yl arasında sürebilir. Örneğin bilirkişi raporu aldırılması, hesap yapılması, kurum ve kuruluşlardan evrak istenmesi dava sürecini etkileyecektir.

İdare Mahkemeleri Hangi Davalara Bakar?

·  Yabancılar ve uluslararası koruma mevzuatına ilişkin işler

·  Kamu görevlilerine ilişkin işler (hâkim, savcı, öğretim elemanı, asker hariç)

·  Afet işleri

·  Tam yargı davaları (idari eylemden kaynaklanan)

·  İmar–plan ve uygulama işleri

·  Vazife malullüğü ve nakdi tazminat işleri

·  Özel kodlarla karşılanmayan yaptırımlar

·  Karayolları trafik ve taşıma faaliyetlerine ilişkin işler

·  Öğretim elemanlarına ilişkin işler

·  Belediye işleri

·  Tam yargı davaları (terör ve terörle mücadeleden kaynaklanan)

·  Eğitim–öğretim ve sınavlarına ilişkin işler

·  Emekli işlemleri

·  Sosyal Güvenlik Kurumu idari para cezası

·  Sağlık hizmetleri mevzuatına ilişkin işler

·  Ecrimisil ve tahliye işleri (Devlet İhale Kanunu uyarınca)

·  İşyeri açma ve çalışma ruhsatlarına ilişkin işler

·  Pasaport işlemleri

·  Çevrenin korunması mevzuatına ilişkin işler

·  Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ilişkin işler

·  İhalelere ilişkin işler

·  OHAL kapsamındaki işlemlere ilişkin uyuşmazlıklar

·  Askeri personele ilişkin işler

·  Emniyet ve askeri teşkilat eğitim–öğretim işleri

·  İmar – kentsel dönüşüm işleri

·  Maden ve taşocaklarına ilişkin işler

·  Özel güvenlik mevzuatına ilişkin işler

·  Taşınmaz mal zilyedliğine yapılan tecavüzlerin önlenmesi işleri

·  Kamulaştırma ve kamulaştırmasız el atma işleri

·  Bilgi edinme mevzuatına ilişkin işler

İdari Dava Avukatlık Ücretleri 2025

Yeni açılan davalarda posta ve harç masraf toplamı 2.400 ₺ ile 4.700 ₺ arasında değişmektedir. İdari dava avukatlık ücretleri dava türüne göre 18.000 ila 50.000 arasında değişmektedir.