Av. Kubilay REŞBER

Deneyim, İlgi ve Çözüm Odaklı Yaklaşım

Orman Genel Müdürlüğü Geçici İşçi Alım Sınavlarında Hukuka Aykırılık

Konya 1. İdare Mahkemesi tarafından 7.03.2025 tarihli Orman Genel Müdürlüğü Geçici İşçi Alımı kapsamında geçici işçi branşında sözlü ve/veya yazılı sınav yapılması gerekiyorken sözlü sınav yapılmamış olmasını ve Yönetmeliğe aykırı olarak sadece “uygulamalı sınav” yapılmasını hukuka aykırı bulmuştur.

Bilindiği üzere kurumların İŞKUR üzerinden yaptığı alımlarda 09/08/2009 tarih ve 27314 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uygulanmaktadır. Yönetmeliğin amacı, kamu kurum ve kuruluşlarına, iş kanunları hükümlerine göre çalıştırılmak üzere, sürekli veya geçici işçi alınmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Adı geçen yönetmeliğe göre kamu kurumları işçi taleplerini İŞKUR’a bildirecek ve İŞKUR tarafından gönderilenler arasından ihtiyaçlarını karşılamak zorunda olacaklardır.

“Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Yapılacak İşlemler” ise Yönetmeliğin Dördüncü Bölümde açıklanmıştır.

MADDE 17 – (Başlığı ile Birlikte Değişik:RG-9/11/2018-30590-C.K.-322/12 md.)

(1) Kamu kurum ve kuruluşları işe yerleştirilecek kişileri, Kurum tarafından gönderilen listelerdeki adaylar arasında yapacağı sınav ile belirler. Sınav; yazılı veya sözlü yöntemlerden biri veya ikisi kullanılarak, meslekî bilgi ve becerilere ilişkin konulardan yapılır. Ancak temizlik hizmetleri, güvenlik ve koruma hizmetleri, bakım ve onarım hizmetleri için yapılacak alımlarda kura sonrası sadece sözlü yöntem kullanılarak sınav yapılır.

(2) İşe alım sürecinin; kamu kurum ve kuruluşlarınca, Kurum tarafından gönderilen listelerin ulaşmasını müteakip yirmi gün içinde tamamlanması esastır.

(3) Sınavların gerçekleştirilmesi ile işe alım sürecinde uygulanacak diğer usul ve esaslar bu Yönetmelikte düzenlenen genel çerçeveye aykırı olmamak kaydıyla kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenir. Belirlenen usul ve esaslar; adayların daveti, sınavın yöntemi ve sonuçların değerlendirilmesi, asil ve yedek adayların belirlenmesi, yedeklerden yerleştirme yapılması ile adaylara sonuçlarının duyurulması hususlarını da kapsar.

Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik kura sonrası yapılacak sınav konusunda ilgili kamu kurumuna yetki vermişse de bu yetki Yönetmelikte düzenlenen genel çerçeveye aykırı olarak genişletilemeyecektir. Yukarıda anılan Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak sınav yapılması nedeniyle işlemin iptaline karar verilmesi gerekmektedir.

T.C.
KONYA
1. İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO : 2025/

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINI
İSTEYEN (DAVACI) :
VEKİLİ : AV. KUBİLAY REŞBER
[15007-00878-36757] – UETS

KARŞI TARAF (DAVALI) : ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
VEKİLİ : AV.
[35444-54440-94862] – UETS

İSTEMİN ÖZETİ : Davacı vekili tarafından, davacının Ermenek Orman İşletmesi Müdürlüğü bünyesinde geçici orman işçi alımı ilanı kapsamında 18/04/2025 tarihinde girmiş olduğu uygulama sınavı neticesinde sıralamasının 6. yedek olarak belirlenmesine dair işlemin; davalı idare tarafından geçici işçi alımına ilişkin sınavın yöntemi ile usul ve esasları düzenleyen hiçbir düzenleyici işlem ihdas edilmediği, geçici işçi alımında yapılan “uygulama sınavının” hiçbir yasal alt yapısı olmadığı, sınavın şekli, yöntemi, adayın nasıl değerlendirileceği, kaç puan üzerinden değerlendirme yapılacağı, sınav kurulunun kimlerden ve kaç kişiden oluşacağı hususları da belirsiz olduğu, bu konuların yasal dayanağının olmamasının yanında alım ilanında da yer almaması hukuki öngörülebilir ve belirliliği ortadan kaldırmakta olduğu, dava konusu işlemin hukuka ve mevzuat hükümlerine aykırı olduğu ileri sürülerek yürütmesinin durdurulmasına ve iptaline karar verilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ : Orman Genel Müdürlüğü’ nün Geçici İşçi Alımı Uygulama Talimatında orman işçisi pozisyonunda istihdam edilecek kişiler için yönetmeliğe uygun şekilde uygulama sınavı yapılacağı, uygulama sınavının da 50 metre engelsiz koşu, 50 metre de yangın hortumu taşımak suretiyle toplam 100 metre koşudan ibaret fiziki yeterlilik sınavı olarak uygulanması emirlendiği, bu sınav usulü Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 17. maddesine uygun olduğu, zira anılan yönetmelikte yapılacak sınavın şekli yazılı ve/veya sözlü olarak sınırlandırılmadığı, işlem dosyası içerisinde sunulan CD içerisinde davacıya ait görüntü ve video kaydında davacının iddiasının aksine 18 saniyenin altında parkuru tamamlamadığı, parkuru 19.759 saniyede tamamladığının görülmekte olduğu, dava konusu işlemin mevzuata uygun olduğu belirtilerek davanın ve yürütmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A

Karar veren Konya 1. İdare Mahkemesi’nce, dava dosyası yürütmenin durdurulması istemi yönünden incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava; davacı vekili tarafından, davacının Ermenek Orman İşletmesi Müdürlüğü bünyesinde geçici orman işçi alımı ilanı kapsamında 18/04/2025 tarihinde girmiş olduğu uygulama sınavI neticesinde sıralamasının 6. yedek olarak belirlenmesine dair işlemin yürütülmesinin durdurulmasına ve iptaline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 27 nci maddesinin 2 nci fıkrasında; Danıştay’ın veya idari mahkemelerin, idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda, davalı idarenin savunması alındıktan veya savunma süresi geçtikten sonra gerekçe göstererek yürütmenin durdurulmasına karar verebilecekleri hükme bağlanmıştır.
Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in “Amaç” başlıklı 1. maddesinde; “Bu Yönetmeliğin amacı, kamu kurum ve kuruluşlarına, iş kanunları hükümlerine göre çalıştırılmak üzere, sürekli veya geçici işçi alınmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.” düzenlemesine, “İşçi talebinin ilanı ve iş başvurusu” başlıklı 9. maddesinde; “(1) Kamu kurum ve kuruluşlarının işçi talepleri Kurum internet sayfasında ilan edilir. Söz konusu talepler Kurum tarafından uygun görülen diğer iletişim araçları ile de kamuoyuna duyurulabilir.

(2) Talebin ilanından itibaren, adaylara (…)(1) beş günlük başvuru süresi tanınır. Kamu kurum ve kuruluşlarının işgücü taleplerine yapılan başvurularda kişilerin Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde kayıtlı olan adresleri dikkate alınır. (Ek cümle: 3/4/2015-2015/7525 K.; Değişik üçüncü cümle: 24/4/2017-2017/10092 K.) İlçe, il veya bölge düzeyinde yayımlanan işçi taleplerinin başvuru süresi içerisinde ikametini talebin karşılanacağı yere taşıyan adayların başvuruları kabul edilmez.
(3) Kamu kurum ve kuruluşlarının talebi hâlinde, kuraya tabi işgücü taleplerine, eğitim düzeyi kısıtlaması yapılmaksızın talep koşullarını taşıyanların tamamı başvurabilir.
(4) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından, başvuru esnasında engellilerin sınavda refakatçiye ihtiyaç duyup duymadıkları sorularak, kayda alınır.
(5) (Ek: 12/3/2012-2012/2958 K.) İş başvurularında Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası beyanı dışında adaylardan kimlik bilgilerine ilişkin olarak ayrıca bilgi veya belge istenmez. Ancak, kamu kurum ve kuruluşu tarafından adayın Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası beyanının teyidi amacıyla adaydan nüfus cüzdanının aslını göstermesi talep edilebilir. İş başvurularında adlî sicil ve askerlik hususlarına ilişkin olarak adayların beyanları esas alınır. Kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili mevzuat gereği adaylardan talep ettikleri belgelerin suretleri, asıllarının adaylarca ibraz edilmesi kaydıyla tasdik edilerek işleme alınır.” düzenlemesine, “Sınav ve işe alım süreci” başlıklı 17. maddesinde ise; “(1) Kamu kurum ve kuruluşları işe yerleştirilecek kişileri, Kurum tarafından gönderilen listelerdeki adaylar arasında yapacağı sınav ile belirler. Sınav; yazılı veya sözlü yöntemlerden biri veya ikisi kullanılarak, meslekî bilgi ve becerilere ilişkin konulardan yapılır. Ancak temizlik hizmetleri, güvenlik ve koruma hizmetleri, bakım ve onarım hizmetleri için yapılacak alımlarda kura sonrası sadece sözlü yöntem kullanılarak sınav yapılır.
(2) İşe alım sürecinin; kamu kurum ve kuruluşlarınca, Kurum tarafından gönderilen listelerin ulaşmasını müteakip yirmi gün içinde tamamlanması esastır.
(3) Sınavların gerçekleştirilmesi ile işe alım sürecinde uygulanacak diğer usul ve esaslar bu Yönetmelikte düzenlenen genel çerçeveye aykırı olmamak kaydıyla kamu kurum ve kuruluşlarınca belirlenir. Belirlenen usul ve esaslar; adayların daveti, sınavın yöntemi ve sonuçların değerlendirilmesi, asil ve yedek adayların belirlenmesi, yedeklerden yerleştirme yapılması ile adaylara sonuçlarının duyurulması hususlarını da kapsar.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Dava dosyasının incelenmesinden, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümleri çerçevesinde davalı idare taşra teşkilatında istihdam edilmek üzere çeşitli pozisyonlarda geçici işçi alım ilana çıkıldığı, davacının ise Ermenek Orman İşletmesi Müdürlüğü bünyesinde istihdam edilecek olan geçici orman işçisi pozisyonuna başvurduğu, başvuran adaylar arasından iş ilanında belirlenen kadro sayısının dört katı kadar adayın kura yöntemiyle belirlendiği 24 asil aday arasında davacının da yer aldığı, 24 aday için 18/04/2025 tarihinde gerçekleştirilen uygulama sınavı neticesinde adayların elde etmiş oldukları parkur derecelerine göre yapılan sıralamada davacının sıralaması 6. yedek olarak belirlenmesi üzerine, anılan işlemin iptali istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden, kamu kurum ve kuruluşları işe yerleştirilecek kişileri, Kurum tarafından gönderilen listelerdeki adaylar arasında yapacağı sınav ile belirleyeceği, bu sınavların ise; yazılı veya sözlü sınav yöntemlerden biri veya ikisini kullanmak suretiyle gerçekleştirileceği ve bu sayede adayın meslekî bilgi ve becerisinin ölçüleceği, diğer taraftan yazılı ve/veya sınav yöntemini tercih etme noktasında idarelere takdir yetkisi tanındığı anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlıkta ise, davalı idare taşra teşkilatında istihdam edilmek üzere Orman İşçisi, Arazöz Şoförü, Dozer Operatörü, Greyder Operatörü, Ekskavatör Operatörü, İş Makinesi Operatörü ve Traktör Operatörü pozisyonlarında geçici işçi alım ilanına çıkıldığı, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 17.maddesinin 3. Fıkrası kapsamında idarelere tanınan takdir yetkisi kapsamında Orman Genel Müdürlüğü Personel Dairesi Başkanlığınca çıkarılan 19/03/2025 tarihli ve 15014001 sayılı Geçici İşçi Uygulama Talimatı’nın Ç) Tüm Pozisyonlar İçin Uygulanacak Sınavların Şekli ve Uygulanışı başlıklı bölümde, Orman İşçisi pozisyonu için sadece uygulama sınavı yapılacağı öngörülmüşken, diğer tüm pozisyonlar için ise sözlü sınavı ve uygulama sınavının birlikte yapılması gerektiği yönünde düzenlenme getirildiği, bu kapsamında Orman İşçisi pozisyonunda istihdam edilecek adaylara uygulama sınavı kapsamında sadece, düz zemin üzerinde 50 metre engelsiz düz koşu ve bitiminde ara vermeden, yerde duran iki adet 25 metre 1.5 inç kalınlığındaki yangın hortumunun taşınması suretiyle 50 metre daha koşu olmak üzere toplamda 100 metre koşu parkurundan oluşan fiziki yeterlilik sınavı yapılmasına karar kılındığı, Ermenek Orman İşletmesi Müdürlüğü bünyesinde istihdam edilecek olan geçici orman işçisi pozisyonuna davacının da yer aldığı, 24 aday için yukarıda belirtilen Talimata uygun olarak 18/04/2025 tarihinde gerçekleştirilen uygulama sınavında, davacının söz konusu parkuru 19,759 saniyede tamamladığı, akabinde uygulama sınavına katılan adayların sadece parkuru tamamlama süreleri dikkate alınmak suretiyle yapılan başarı sıralamasında davacının başarı sırası 6. yedek olarak belirlendiği görülmektedir.
Bu durumda, her ne kadar Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 17. maddesinin 3. fıkrasında işe alım sürecinde uygulanacak diğer usul ve esasların belirlenmesi hususunda idarelere takdir yetkisinin verildiği, davalı idarece bu takdir yetkisi kullanılmak suretiyle orman işçisi alım ilanında bir uygulama sınavı öngörüldüğü, orman işçisi mesleğini yürütecek olan adayların ayırt edici özelliklerinin ortaya konulabilmesi hususunda uygulama sınavının önemli bir rol oynayabileceği ve dolayısıyla anılan pozisyonun niteliği itibariyle uygulama sınavını gerektirdiği anlaşıldığından, davalı idarece uygulama sınavı icra edilebileceği açık ise de, söz konusu Yönetmeliğin 17. maddesinin 1. fıkrasında sınavların yazılı veya sözlü sınav yöntemlerden biri veya ikisini kullanmak suretiyle gerçekleştirileceği ve bu sayede adayın meslekî bilgi ve becerisinin ölçüleceği kural altına alınmış olduğu, bu haliyle Orman İşçisi pozisyonunda istihdam edilecek adayların belirlenmesinde salt fiziki yeterliliği ölçmeye elverişli bir uygulama sınav sonucu ile nihai başarı sıralaması yapılamayacağı, zira söz konusu uygulama sınavı adayların mesleki becerisini ölçmeye elverişli olmakla birlikte, mesleki bilgisini ölçmeye elverişli bir sınav yöntemi olmadığından, diğer tüm pozisyonların aksine yazılı ve/veya sözlü sınav yapılmaksızın sadece fiziki yeterliliği ölçmeye elverişli bir uygulama sınav sonucuna -parkur süresi- göre davacının başarı sıralamasının 6. yedek olarak belirlenmesine dair dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, hukuka aykırılığı işbu kararımızla ortaya konulan dava konusu işlemin uygulanması halinde, davacının başvurduğu pozisyonda sınav sonucuna göre başarılı olan ve işe girmeye hak kazanan adayların atama sürecinin tamamlanma durumu göz önüne alındığında, davacı açısından telafisi güç ve imkânsız zararlar doğuracağı da açıktır.
Diğer bir husus ise, Mahkememizin işbu kararı, davacının başvurduğu pozisyona doğrudan asil olarak yerleşmesi sonucunu ortaya çıkarmayacağı, öngörülen uygulama sınavı yanında, davalı idarece belirlenecek yazılı veya sözlü sınav yöntemlerden biri veya ikisini kullanarak gerçekleştirilecek sınav sonucu da dikkate alınmak suretiyle başarı sıralaması yönünden yeniden bir işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle; hukuka aykırılığı açık olan dava konusu işlemin; uygulanması halinde telafisi güç ya da imkansız zararlar doğabileceğinden, 2577 Sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca teminat alınmaksızın dava sonuçlanıncaya kadar YÜRÜTÜLMESİNİN DURDURULMASINA, kararın tebliğini izleyen tarihten itibaren yedi (7) gün içerisinde Konya Bölge İdare Mahkemesi’ne itiraz yolu açık olmak üzere, 11/06/2025 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Başkan

Üye

Üye

Son Makaleler

Yayınımız Var!

Geri Gönderme Merkezlerinde İnsan Hakları Hukukuna İlişkin Temel Sorunlar

Çalışma, devletlerin göçü kontrol, sınırlandırma, caydırma, göçmenliğin niteliğinin tespiti, belgelerin tasdiki, sınır dışı gibi resmi veya gayri resmi saiklerle idari gözetim altına alınması sürecini insan hakları bağlamında ele almaktadır..