İsim değişikliği nasıl yapılır(2024)

İsim değişikliği, Türk Medeni Kanununun 27’inci maddesi uyarınca “haklı sebeplerin olması” halinde mahkemeden istenebilir. Bu arada Türk Medeni Kanununa göre “isim”, kişilerin ad ve soyadlarını ifade eder. Yani isim değişikliği sadece ad, sadece soyad veya her ikisini birden kapsayacak şekilde söz konusu olabilir.

Bu konuda merak edilen tüm konuları ve sıkça sorulan soruları başlıklar altında bu yazımızda inceledik.

Yazının İçeriği

Herkes isim değişikliği yapabilir mi?

İsim, kişileri diğer herkesten ayırt eden ve yasalarca da korunan manevi bir varlıktır. Toplumsal yaşamda herkes bir isime sahip olmak zorundadır. Kişi ismi üzerinde hak sahibi olmasına rağmen her istediğinde ismini yani ad veya soyadını değiştiremez. Toplumsal yaşamda karışıklıklar olmaması için ismin keyfi değiştirilememesi kuraldır. Ancak “haklı nedenler”e sahip herkes istediği zaman isim değişikliği davası açabilir. Keyfi şekilde isim değişikliğinden ziyade haklı gerekçeye bağlı değişiklik söz konusudur.

İsim değiştirme, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi(m.8) ve Anayasamıza(m.20) göre özel hayata saygı hakkı kapsamında değerlendirilmelidir. “Herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.” Dolayısıyla isim değişikliği konusunda yeterli gerekçeye sahip herkes ismini değiştirebilir.

Mahkemeye gitmeden isim değişikliği mümkün müdür?

Mahkeme kararı olmaksızın ad soyad değişikliği nasıl yapılır? şeklindeki sorulara sıklıkla muhatap olmaktayız. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan veya toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen ad ve soyadların değiştirilmesi 3 yıl boyunca mümkündü. Ancak mahkeme kararı olmadan isim değişikliği için getirilen Geçici 11’inci maddenin uygulama süresi sona ermiştir. 2024 yılında mahkemeye gitmeden isim değişikliği yapmak mümkün değildir.

E- devlet isim değişikliği uygulaması devam ediyor mu?

2024 yılı itibariyle e devlet üzerinden mahkemeye gitmeden isim/ad-soyad değiştirmek artık mümkün değildir. 3 yıl boyunca Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünü tarafından e-devlet üzerinden başvurular alınmakta ve idare kurulu kararıyla isim değişikliği yapılmaktaydı. Ancak bu süre sona ermiştir. E devlet isim değişikliği hizmeti 2024 yılında artık verilmemekte olup kişilerin asliye hukuk mahkemelerinde dava açması gerekmektedir.

İsim değişikliği aşamaları/İsim değiştirme süreci nasıl işler?

Dava dilekçesinin hazırlanması,
Davanın harç ve masraflarının yatırılarak davanın açılması,
Öninceleme ve duruşma tarihinin belirlenmesi,
Duruşma ve karar,
Gerekçeli kararın yazılması,
İlan,
Kararın kesinleşmesi,
Nufus kayıtlarının değiştirilmesi,

İsim değiştirmek için ne yapmalıyım?

İsim değiştirmek için Türk Medeni Kanununun 27’nci maddesine dayanarak “adın değiştirilmesi davası” açmanız gerekir. İsim değişikliği konusunda haklı bir nedeniniz varsa mahkeme değişiklik konusunda karar verecektir.

Türk Medeni Kanununun 27’nci maddesi şu şekildedir; “Madde 27- Adın değiştirilmesi, ancak haklı sebeplere dayanılarak hâkimden istenebilir. Adın değiştirildiği nüfus siciline kayıt ve ilân olunur. Ad değişmekle kişisel durum değişmez. Adın değiştirilmesinden zarar gören kimse, bunu öğrendiği günden başlayarak bir yıl içinde değiştirme kararının kaldırılmasını dava edebilir.”

İsim değiştirmek için haklı sebepler nelerdir?

İsim değiştirmek için haklı nedenlere şu şekilde örnek verebiliriz;

Yazım veya imla hatası olan ad-soyadlar,
Genel ahlaka uygun olmayan ad-soyadlar,
Toplum tarafından gülünç karşılanan ad-soyadlar,
Kişinin özel hayatında ve iş hayatında başka isimle tanınması,
Kötü tanınan bir kişiyle özdeşleşmiş bir isme sahip olma,
Makul karşılanabilir dini ve kültürel sebepler,
Yaşanan bir travmaya bağlı,
Cinsiyet değişikliği nedeniyle ismin değiştirilmesi,
Aile hukukundan kaynaklı sebepler,
Vatandaşlık durumunun değişmesi,
İsim karşıklığı yaşanması,

İsim değişikliği davasındaki haklı nedenler sınırlı sayıda değildir. Kişinin adını veya soyadını değiştirmek istemesini haklı kılan her türlü sebep bu kapsamdadır.

İsim değişikliği dava dilekçesi nasıl hazırlanır?

Dava açılırken isim değişikliği talep etme nedeninizi dava dilekçenizde belirtmeniz ve buna ilişkin delilleri mahkemeye sunmanız gerekir. Yazım hatası, ahlaka aykırılık, kötü şöhret, gülünçlük gibi nedenler varsa bu hususların belirtilerek değişiklik istenmesi yeterlidir. Ancak travmaya bağlı olarak, dini veya kültürel sebeplerden ötürü ya da sosyal hayatta başka isimle tanınma gibi nedenler varsa bu durumun dava dilekçesinde delillendirilmesi gerekir. İsim değişikliği davasında ileri sürdüğünüz gerekçeyi sağlamlaştıracak tanık ifadesi ve diğer her türlü bilgi-belge mahkemeye delil olarak sunulabilir.

İsim değişikliği davası anne-babaya karşı mı açılmalıdır?

Hayır, isim değişikliği davasında hasım nüfus müdürlükleridir. Anne babaya karşı isim değişikliği davası açılmaz.

“MADDE 36- (1) Mahkeme kararı ile yapılan kayıt düzeltmelerinde aşağıdaki usûllere uyulur:

a) Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları (…) nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.

b) (Değişik: 19/10/2017-7039/9 md.) Haklı sebeplerin bulunması hâlinde aynı konuya ilişkin düzeltme yapılması hâkimden istenebilir. Ad değişikliği hâlinde, nüfus müdürlüğü bu kişinin çocuklarının baba veya ana adına ilişkin kaydı, soyadı değişikliğinde ise eşin ve ergin olmayan çocukların soyadını da düzeltir.

c) Tespit davaları, kaydın iptali veya düzeltilmesi için açılacak davalara karine teşkil eder. (2) Kişilerin başkasına ait kaydı kullandıklarına ilişkin başvurular Bakanlıkça incelenip sonuçlandırılır.

MADDE 37- (1) Genel Müdürlük ve nüfus müdürlükleri, mahkemece verilen kararlar hakkında her türlü kanun yoluna başvurmaya yetkilidir.

(2) Genel Müdürlük ve nüfus müdürlükleri kanunî harç ve her türlü mahkeme masraflarından muaftır.”

İsim değişikliği davası emsal karar

Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 2/11/2017 tarihli ve E.2017/6122, K.2017/14423 sayılı kararının ilgili kısmı şöyledir:

“… Hangi hallerin haklı sebep teşkil ettiği konusu her davadaki özel koşullara göre mahkemece belirlenecektir. Bu belirleme yapılırken objektif koşullardan çok değiştirme isteminde bulunanın mahkemeye sunacağı özel nedenlerin dikkate alınması gerekir. Bu özel ve kişiye özgü nedenler; istemde bulunanın kişiliği, sosyal statüsü, aile ilişkileri de gözönünde bulundurularak hakim tarafından değerlendirilmelidir. Ad ve soyadı kişiliğin ayrılmaz bir unsurudur. Kişi bununla anılır ve tanınır ve tanımlanır. Ad veya soyadı niteliği gereği onu taşıyan kişi tarafından benimsendiğinde anlam taşır. Adını benimsemeyen kişiliği ile özdeşleşmeyen kimsenin, adını değiştirmek istemesi en doğal hakkıdır. Böyle bir durumda, ad değiştirme istemlerini içeren davalarda davacının tercih ve arzusunun ön planda tutulması ve öncelikle dikkate alınması gerekir.

Türk Medeni Kanununun öngördüğü ‘haklı sebep’ bu kapsam içinde değerlendirildiğinde hakimin bu konudaki takdiri ileri sürülen sebebin ve yeni alınmak istenen ad veya soyadının toplum değerlerine ve kanunun buyurucu hükümlerine ters düşmeyen, özellikle başkalarına veya çevreye zarar vermeyen, incitmeyen nitelikte bulunduğunun tespiti gerekir. Yargıtay uygulamalarında, kişinin toplum içerisinde bilinip tanındığı soyadı ile anılmayı ve onu kayden de taşımayı istemesinin haklı sebep teşkil edeceği kabul edilmiştir.

Mahkemece; yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda, davacının dilekçesinde dayandığı sebepler ile tarafların göstereceği deliller toplanıp, tanıklar dinlendikten sonra davacının isteminin haklı sebebe dayanıp dayanmadığının denetime elverişli biçimde dosyaya yansıtılması ile oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi yerine, uygun bulunmayan gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. …”

İsim değişikliği dava dilekçesi örneği

…… NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ’NE

DAVACI :

TC :

VEKİLİ : Av.

ADRES :

DAVALI : İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü

KONU : Müvekkilin nüfus kaydında yer alan isminin ‘’ … ‘’ olarak değiştirilmesi talebimizdir.

AÇIKLAMALAR

1-Davacı müvekkilim adı …. olarak nüfus kayıtlarına geçmiştir. Aşağıdaki gerekçerle TMK’nın 27’nci maddesi uyarınca isim değişikliği talep etmekteyiz.

—-Haklı Sebepler—

HUKUKİ SEBEPLER: TMK, Nüfus Kanunu ve ilgili her türlü yasal mevzuat

HUKUKİ DELİLLER: Tanık, Nüfus kaydı örnekleri ve her türlü yasal delil

TANIKLAR:

Tanıklık yapacağı husus.

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda kısaca izahına çalışılan gerekçeler neticesinde müvekkilin nüfus kaydında geçerli olan ‘….’isminin …. olarak değiştirilmesine karar verilmesini vekaleten saygılarımla talep ederim.

DAVACI VEKİLİ

Avukatsız isim değiştirme davası açabilir miyim?

Avukatınız olmadan isim değişikliği davası açabilirsiniz. Bu durumda yapılacak olan duruşmalara katılmanız ve bütün işlemleri kendiniz takip etmelisiniz. Ancak isim değişikliği davasında imkanınız varsa bir avukat yardımı almak sürecin sıhhati ve kolaylaşması bakımından gereklidir.

İsim değiştirme davası (2024) ücreti ne kadardır? İsim değiştirmek ne kadara mal olur?

İsim değişikliği davası 2024 mahkeme harç ve masrafları toplamda 2.305,20 TL’dir.

Masraf Adı	Adet	Tutar(TL)	Türü
Başvurma Harcı	1	427,60	Harç
Peşin Harç	1	427,60	Harç
Gider Avansı	2	1.450,00	Masraf

TOPLAM: 2305,20

İsim değişikliği avukatlık ücreti 2024

İsim değişikliği davasını avukatla takip etmeniz durumunda Avukatlık Asgari Ücreti Tarifesinde belirlenen tutara göre ücret ödemeniz gerekebilir. Asliye Hukuk Mahkemesinde takip edilen davalarda AAÜT’nin 2024 yılı için belirlediği ücret 17.900 TL’dir.

İsim değişikliği davası hangi mahkemede açılır?

İsim değişikliği davası davacının yerleşim yeri Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır. Adını değiştirmek isteyen kişi asliye hukuk mahkemesine başvurmalıdır.

İsim değişikliği davası ne kadar sürer? İsim değişikliği ne kadar sürede sonuçlanır?

6100 Sayılı HMK’nın 382/2-a-2 maddesinde ad ve soyadının değiştirilmesi davasının çekişmesiz yargı işlerinden olduğu ifade edilmiştir. Çekişmesiz yargı işlerinde basit yargılama usulü uygulanır ve resen araştırma ilkesi geçerlidir. Dolayısıyla mahkemenin iş yüküne bağlı olarak, tanıklar dinlenip ve gerekli işlemler zamanında yapıldığında 4- 6 ay gibi bir sürede sonuçlanabilir. İsim değişikliği için yaş sınır yoktur.

İsim değişikliği kaç kez yapılabilir?

Haklı sebeplerin bulunması hâlinde aynı konuya ilişkin düzeltme yapılması hâkimden istenebilir. Kısaca haklı bir neden olduğu müddetçe isim değişikliği davası her zaman açılabilir.

18 yaşından küçük birinin ismi değiştirilebilir mi?

18 yaş altındaki kişilerin isim değişikliği velayet hakkına sahip veliler veya avukatı tarafından açılacak bir dava ile mümkün olabilir. Anne baba, velayetleri altındaki çocuğun adını haklı nedenlere dayalı olarak açacakları bir dava ile değiştirebilirler. Oğlumun/Kızımın ismini değiştirmek istiyorum ne yapmalıyım? sorusunun cevabını da aynı eşkilde verebiliriz. Çocuğun velayeti tek bir eşte ise bu durumda diğer eşin davada hasım olarak gösterilmesi gerekir. Örneğin velayet annede ise çocuğun soyadının kendi soyadı olması için dava açabilir.

“Dava, çocuğun soyadının değiştirilmesine ilişkin olup, mahkemece talebin kabulüne karar verilmiştir. Bu istek babanın haklarına da etkilidir. Bu bakımdan babaya da husumet yöneltilerek davanın görülmesi, babanın göstermesi halinde delillerinin toplanılması gerekir. Mahkemece baba davaya dahil edilerek hukuki dinlenilme hakkı (HMK m. 27) çerçevesinde delillerinin sorulması ve gösterdiği takdirde usulünce toplanılıp, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken babanın savunma hakkının kısıtlanması sonucunu doğuracak şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir’’. Yargıtay 2 HD, E 2016/24827 K 2017/15180, 21.12.2017

İkinci bir isim eklemek için ne yapmalıyım?

Adınıza ikinci bir ad eklenmesi “isim değişikliği” davası açmayı gerektirir. Yeterli bir gerekçeniz varsa davanız kabul edilecektir.

E devlet üzerinden isim değiştirme uygulaması sona erdi mi?

Evet, Nüfus Hizmetleri Kanununa eklenen Geçici 8 ve 11’inci maddelere göre e-devlet üzerinden mahkemeye gitmeden isim değişikliği veya düzeltilmesi uygulaması 2024 tyılında sona ermiştir. İsim değiştirmek için mahkemeye başvurmak şarttır. İsim değiştirme nüfus müdürlüğüne başvuru ile mümkün değildir.

İsim değişikliği sonrası yapılacak işlemler nelerdir?

Ad veya soyadın değiştirilmesi davası sonucu verilen karar mahkeme tarafından yerel bir gazetede ve Basın İlan Kurumu aracılığıyla ilan ettirilir. Devamında nüfus kayıtlarının değiştirilmesi için karar nüfus müdürlüğüne de gönderilir.